Với đặc điểm địa hình và cư trú khá đặc biệt, Tây Tạng tạo nên một nét văn hóa ẩm thực rất khác biệt và thú vị.
Có lẽ so với những "cái nôi văn hoá" lân cận như Trung Hoa hay Ấn Độ, Tây Tạng là một cái tên không nhiều người nhắc đến. Với vị trí nằm giữa hai "ông lớn", Tây Tạng chịu không ít ảnh hưởng từ hai nền văn hoá này, và sự ảnh hưởng này được thể hiện khá đậm nét trong mảng ẩm thực.
Do đặc điểm địa hình có nhiều núi đồi, người Tây Tạng không lấy gạo làm nguồn lương thực chính như Trung Quốc hay Ấn Độ. Thay vào đó, họ trồng lúa mì và lúa đại mạch, và chính đặc điểm này cũng góp phần tạo nên nét đặc biệt trong ẩm thực của đất nước du mục. Ta có thể dễ dàng tìm gặp những hàng bánh tsampa - một loại bánh làm từ lúa đại mạch - trên đường phố Tây Tạng, và tương tự như những dòng bánh mì Đức, bánh tsampa cũng có nhiều biến thể ở mỗi vùng miền khác nhau.
Lối sống du mục cũng tạo nên ảnh hưởng cho ẩm thực Tây Tạng. Người du mục tha phương, phải chống chọi với cái khắc nghiệt của thời tiết nên luôn cần nạp một lượng năng lượng lớn vào cơ thể. Do vậy, ẩm thực Tây Tạng cũng mang đặc điểm du mục rõ nét. Những chế phẩm từ phô mai yak, hay đặc biệt nhất là món trà bơ po cha đều chứa rất nhiều năng lượng, chẳng thế mà có khi, người Tây Tạng uống đến cả ...60 cốc trà bơ mỗi ngày.
Tsampa là tên gọi của bột đại mạch, đồng thời cũng là một dòng bánh làm từ loại bột này. Tsampa có chất mịn và trắng, thường được nặn thành nhiều loại bánh khác nhau, hoặc được sử dụng để làm bột phủ cho những món ăn khác.
Món ăn có vị cay nồng từ ớt thì chắc chắn phải nhắc đến laping. Laping mang nhiều điểm tương đồng với món mì trộn Trung Hoa, với phần sợi mì trong suốt, dai dai, ăn kèm với hành lá xắt nhỏ và ớt sấy.
Momos từ lâu đã được xem là món ăn truyền thống của người Tây Tạng, với nhân bánh là thịt bò mộng cùng với nhiều loại nước sốt ăn kèm. Tương tự như laping, momos cũng có nhiều điểm tương đồng với há cảo Trung Quốc, nhưng đến Tây Tạng được biến đổi với những nguyên liệu đặc trưng như thịt bò và các loại sốt hương vị khác nhau.
Amdo balep là một loại bánh được làm từ lúa mì, chuyên được sử dụng để làm bữa sáng với đầy đủ dưỡng chất cần thiết. Theo truyền thống, chúng sẽ được làm ra từ những lò nướng chuyên dụng và có kích cỡ khá lớn.
Tingmo là một loại bánh hấp đặc trưng của người Tây Tạng. Đôi khi chúng được miêu tả là gần giống với bánh màn thầu của người Trung Quốc, nhưng trái với momos, bánh tingmo thường không có nhân.
Đặc trưng nhất ở vùng đất này chính là món trà bơ po cha. Trà bơ không quá cầu kì về mặt hình thức, nhưng cách uống trà lại thể hiện cả đặc trưng hiếu khách của con người Tây Tạng.
Xem những cách uống trà độc đáo trên thế giới ở đây.
Ngoài những loại bánh hấp thường thấy ở vùng này, thì món bánh rán sha balep lại mang một hương vị khác thơm hơn và giòn hơn. Sha Balep mang vẻ ngoài như một loại bánh xếp thông thường, bên trong nhân thịt và ăn kèm với tương ớt thơm nồng.
Thukpa là một loại mì đặc trưng ở phía Đông Tây Tạng, với sợi mì dai và nước dùng lúc nào cũng đậm đà nóng hổi, nên món ăn này chỉ xếp sau trà bơ po cha về độ “phủ sóng” ở vùng đất này. Sau này, thukpa còn trở nên phổ biến ở cả các nước lân cận như Nepal, Assam và Ấn Độ.
Nguồn: Sưu tầm
